Antoni Malewski: Tomaszów Mazowiecki - Moje miasto w Rock’n’Rollowym widzie - WSTĘP

Całkiem niedawno bo 4-go lipca - w Dzień Niepodległości Stanów Zjednoczonych otrzymałem na moją pocztę mailową następującą wiadomość:

Drogi Sławku,

Z bólem serca pragnę Cię poinformować, że całkowity nakład mojej pierwszej publikacji "Moje miasto w rock'n'rollowym widzie" został wyprzedany. Nie zdawałem sobie sprawy, że popyt na nią będzie trwał do dzisiaj. Ciągłe telefony, prośby o zakup egzemplarza pobudziły mnie do zadośćuczynienia zainteresowanym książką. Z ekonomicznych przyczyn nie jestem w stanie aktualnie wznowić tego tytułu. Pomyślałem, wcześniej pozytywnie doświadczony zamieszczanymi odcinkami "Subiektywnej Historii Rock'n'Rolla w Tomaszowie Maz" na portalu "Muzyczna Podróż" - o Tobie. Posiadając cyfrowy zapis, postanowiłem, zwracając się do Ciebie z gorącą prośbą pytaniem, czy mógłbyś w cyklicznych odcinakach zamieszczać je na swoim portalu i...

Ocalić od zapomnienia: C Z A S, M I E J S C A, L U D Z I...

O mojej przedziwnej i całkowicie niespodziewanej przyjaźni z Antonim Malewskim, któremu - gdyby nie jego zdeklarowana od lat abstynencja - z uwagi na różnicę pokoleniową mógłbym biegać po przysłowiowe piwo, napisałem na tych łamach już niemal wszystko, a dobry duch Arka Milczarka - popularnego tomaszowskiego Elvisa strzeże z Niebios tejże Przyjaźni niczym pamięci o swoim i Antka Wielkim Idolu. Co do tego, że to Opatrzność umyśliła sobie tę naszą Przyjaźń nie mam najmniejszych wątpliwości. Jak inaczej wytłumaczyć bowiem sytuację, iż do lutego 2014 nie miałem pojęcia ani o istnieniu Antoniego Malewskiego, a o Tomaszowie Mazowieckim wiedziałem zaledwie tyle, że Ewa Demarczyk zachęcała słowami Juliana Tuwima swego tajemniczego Najmilszego, aby wpadł z nią na dzień do tego tak bliskiego dziś memu sercu miasta, w którym notabene do dziś fizycznie jeszcze nie byłem.

Arek "Elvis" Milczarek

Antku, oczywiście, że po raz kolejny udostępnię elektroniczne łamy mojego bloga dla Twoich wspomnień, bo to Ty Antoni jesteś Solą tomaszowskiej Ziemi i to o takich ludziach jak Ty mówią słowa natchnionej Księgi: "Wy jesteście solą dla ziemi. Lecz jeśli sól utraci swój smak, czymże ją posolić? Na nic się już nie przyda, chyba na wyrzucenie i podeptanie przez ludzi. Wy jesteście światłem świata. Nie może się ukryć miasto położone na górze..." Dlaczego ośmieliłem się dziś przywołać i odnieść te doniosłe słowa do Twojej - Drogi Antoni - Osoby? Bo jesteś mój Przyjacielu solą tomaszowskiej ziemi, a pamięć o Tobie zapisana złotymi literami nie tylko na Muzycznej Podróży, nie tylko na portalu Nasz Tomaszów i nie tylko na papierze zachowanych książek, ale przede wszystkim w sercach setek rozsianych po całym globie ludzi, którym poświęciłeś swoje wspomnienia, pozostanie po wsze czasy, a Twoje ukochane Miasto niczym to z mojego ewangelicznego cytatu "nie będzie mogło się ukryć", gdyż słowa Twoje o nim już stały się nieśmiertelne jak Ty sam.

Trzej piewcy muzyki i Tomaszowa w trzech różnych krajach świata. Antoni Malewski, który spisał rock'n'rollową legendę miasta, tragicznie zmarły Arek Milczarek odtwarzający postać i piosenki wielkiego Elvisa i pierwszy Rockman Tomaszowa Mazowieckiego Wojtek "Szymon" Szymański - obecnie mieszkaniec Nowego Jorku

Rzadko pisząc jakieś wprowadzenia czy wstępy, używam aż takiego patosu. Dziś czynię to celowo, aby tym, którzy jeszcze nie poznali Cię, pokazać jak cenne jest to, co piszesz, a tym, którzy doskonale od lat o tym wiedzą - w tym sobie także - pogratulować, że było nam dane na swej drodze Cię spotkać. I na koniec jeszcze jedno. Nie jest też kwestią przypadku, iż zwróciłeś się do mnie z prośbą o rozpoczęcie tej publikacji w Dzień Niepodległości USA. To przecież tam narodził się Twój ukochany Rock And Roll, to tam żył i tworzył Twój największy Idol - Elvis Presley i to również tam do dziś mieszka Twój największy Przyjaciel, którego - ufam - będzie mi kiedyś dane poznać osobiście - Wojtek "Szymon" Szymański, z którym to wybrałeś się swego czasu autostopem na Wybrzeże, aby wykonywać pracę fizyczną w legendarnym sopockim Non Stopie tylko po to, by każdego dnia móc przybić sobie "piątkę" z Czesławem Niemenem i jego Kolegami z Niebiesko-Czarnych.

Sławek Orwat

„Rock and Roll, Rock & Roll czy Rock’n’Roll (ang. kołysać i kręcić się) – forma podstawowa leżąca u fundamentów wszystkich stylów rockowych. Sam termin Rock’n’Roll został wzięty bezpośrednio z tradycyjnych bluesów, w których był aluzją do aktu seksualnego. Po raz pierwszy termin ten w znaczeniu stylu muzycznego został użyty przez ALANA FREEDA w 1951 roku. Wywodzi się z uproszczonego i zredukowanego do trzech lub czterech akordów, schematu bluesowego granego w szybkim tempie przy pomocy zelektryfikowanych instrumentów. Dodatkowo obejmuje wpływy Country, Rhythm & Bluesa i tradycyjnego jazzu. Termin Rock & Roll powstał kilka dekad przed muzyką. Pierwszy raz został użyty w piosence Trixie Smith (ur. W 1885 roku w Atlancie, zm. W 1943 roku w Nowym Jorku) „My Man Rocks Me (with One Steady Roll)” w 1922 roku i był synonimem do aktu seksualnego”.

Wikipedia – Wolna Encyklopedia

Wszystkim koleżankom i kolegom, żyjącym w epoce wczesnego Rock and Rolla uczestnikom pierwszych, pionierskich „fajfów”, (five o’clock), 

członkom ”Rodziny „Literacka-62” 

dedykuję.

Spis treści:

01. Słowo wstępne

02. Świat w którym zaczęło się moje życie

03. Tomaszów Mazowiecki – moje miasto

04. Starzyce

05. Szkoła nr.3 „na górce”

06. Podwórko – Warszawska 101

07. Wojtek „Szymon” Szymański

08. Oszołomstwo czy miłość

09. Kino Mazowsze

10. Świetlica fabryczna ZPW Nowotki

11. Plac Kościuszki 17

12. Autostop

13. ZDK Włókniarz – Kawiarnia Literacka

14. ZMS – Barlickiego 9

15. Rodzina Literacka 62

16. Muzyczne wakacje w Sławie Śląskiej

17. Zbyszek Cybulski w Sławie Śląskiej

18. Restauracja/Kawiarnia Jagódka

19. Adek „Drab” Drabiński

20. Park XX-lecia PRL

21. Jerzy „Tomasik” Tomaszewski

22. Mirek Orłowski

23. Pożegnalny bal na dworcu w Tomaszowie

24. Chłopaki z Rolandówki

25. ZWCh ZDK Chemik

26. Sławek Ronek

27. Szare Koty

28. Tacy dwaj ze Starzyc

29. Spała – nie tylko Centrum OPO

30. Szkolne kłopoty

31. Skierniewicka przygoda

32. Jeszcze Skierniewice

33. Wojsko

34. Po wojsku

35. Andrzej Tokarski

36. Andrzej na emigracji

37. Alkoholizm – Grzech czy choroba

38. Alkoholowe upodlenie

39. Zmartwychwstanie

40. Gdyby alkohol mógł

41. Wiza

42. Galeria ARKADY

43. Długi weekend z Elvisem

44. Herosi Rock’n’Rolla

45. Wykaz spotkań „Herosi Rock’n’Rolla” w Galerii

46. Sopot – Krzywy Domek

47. Bożena Dulas

48. Czarek Francke z Gdańska

49. Herosi – Show Must Go On

50. Edward Wójciak

51. 50 lat w Tomaszowie Mazowieckim

52. Epilog

Moje miasto nie tylko w rock’n’rollowym widzie. Mikołajowe Boże Narodzenie na Placu Kościuszki.

1. Słowo wstępne

Książka Antoniego Malewskiego jest wyjątkowo osobista, unikalna, niespotykana w literaturze. Jej tytuł dość precyzyjnie oddaje treść, jej niezwykłość, opisuje emocje związane ponad wszystko z ukochanym rock & rollem. Ukazuje swoje miasto, jak sam określa „w rockandrollowym widzie”, który nim zawładnął, kierował przez życie i trwa do dzisiaj. Z jednej strony zakres tej książki ograniczony jest głównie do ludzi i miejsc jednego miasta, a z drugiej strony, na przykład w sposób precyzyjny, bez zbędnych słów dokonuje konsekwentnej analizy najbardziej burzliwych lat po II wojnie światowej. Zwraca uwagę na skutki nowego, totalitarnego porządku jakiemu poddane zostało nasze państwo i ukochane przez autora miasto. W sposób niezwykle spontaniczny, bez wygładzonych zdań, pisze o tym co było i jest jego pasją, o rock & rollu, od jego narodzin w USA do pojawienia się w Europie, Polsce i w Tomaszowie Maz. Opowiada o ludziach z którymi się spotykał, związał, którzy mieli ogromny wpływ na kształtowanie jego osobowości, o szkołach do których uczęszczał, o miejscach ważnych i szczególnych w jego ukochanym mieście. W pierwszej chwili książka robi wrażenie chaotycznej, ale po przeczytaniu jej w całości widać, że jest logicznie spójna. Choć posiada uchybienia warsztatowe, to szczere, wnikliwe opowiadanie o swych wadach, o alkoholowym upodleniu, autentyczności miejsc i wydarzeń, osób w nich uczestniczących, czyni książkę wiarygodną. Napisana jest z sercem, fascynującymi emocjami, pełna życiowych zakrętów tak jak burzliwe było życie autora. Znamy się z Antonim od dziecka, od przedszkola, pochodzimy z jednej dzielnicy. Forma i treść książki w pełni odzwierciedla jego niezwykłą życiową spontaniczność.

Dziś po wielu przejściach i meandrach wyszedł na prostą. Tym, którzy uczestniczą w jego cyklicznych spotkaniach w Galerii ARKAD Herosi Rock & Rolla, łatwiej będzie zrozumieć sens książki jak i samego autora. Wspomnienia posiadają elementy lokalnej historii, wiele miejsc nie istnieje, wielu ludzi przedstawionych na jej stronach nie żyje. To piękne, że wydobył ze swego pamięciowego archiwum wiele osób, wiele wydarzeń z życia miasta i przelał na papier. Wzbogacającym akcentem książki są liczne ilustracje i fotografie, które z biegiem lat nabierać będą historycznego wymiaru. Zachęcam wszystkich czytających do nostalgicznego spaceru ulicami naszego miasta. Może w czasie wędrówki usłyszą dźwięki starego, dobrego, ukochanego przez autora Rock & Rolla.

Przewodniczący Towarzystwa Przyjaciół Tomaszowa

Zbigniew Bartos 

„Dziwny jest ten świat,
Gdzie jeszcze wciąż
Mieści się wiele zła”
                 Czesław Niemen

2. Świat, w którym zaczęło się moje życie

Mapa Gromberga przedstawiająca powojenny podział Świata

Wojna pochłonęła miliony istnień ludzkich, nie było rodziny, która nie straciłaby kogoś bliskiego. Świat po drugiej wojnie światowej, przeżywał wielką traumę. Przerażały leżące w ruinach miasta i wsie. Przemysł i cała światowa infrastruktura wymagały gruntownej odbudowy. Pokonana została koalicja państw zwana „osią zła”, która rozpętała światową apokalipsę; hitlerowskie Niemcy, faszystowskie Włochy, cesarska Japonia. Natomiast zwycięska koalicja; Stany Zjednoczone, Francja, Anglia oraz ZSRR (sowiecka Rosja) dokonała podziału świata na nowe strefy wpływów. Głównego agresora, podzielono na RFN, NRD a stolicę Niemiec, Berlin na wschodni i zachodni.

A Z JA

Nadal pozostała koloniami Anglii (Indie, Pakistan, Singapur) i Portugalii (Makao). Chiny, Północny Wietnam, Północna Korea znalazły się w strefie wpływów komunistycznej Rosji, natomiast chiński Tajwan, cesarska Japonia, południowa Korea, południowy Wietnam znalazły się (wcześniej Francji) w jurysdykcji USA.

E U R O P A

Kontynent, który najbardziej odczuł skutki II wojny światowej, został podzielony na strefy okupacji: Włochy i Niemcy Zach. (RFN) weszły w administrację Stanów Zjednoczonych, Berlin Zach. okupowany przez Anglię, Francję, USA. Hiszpania i Portugalia nadal pozostały faszystowskie pod rządami gen. Franco i Salazara. Skłócona wewnętrznie Francja rozliczała się ze swej wojennej kolaboracji z hitlerowcami. Jednak największej „zbrodni” dokonano w Jałcie. Zwycięska koalicja „wepchnęła” państwa Europy wschodniej, w tym NRD, Berlin Wsch. i Polskę w strefę wpływów komunistycznej Rosji (ZSRR) – blok wschodni, określano krajami Demoludów.

A F R Y K A

Prawie w całości pozostała koloniami Anglii, Francji, Hiszpanii, Portugalii. Byłe kolonie Włoch i Niemiec przeszły pod jurysdykcję Anglii.

A M E R Y K A

Obie Ameryki, Północna i Południowa pozostały w swych granicach bez zmian, zwiększyła się tylko „kontrola” USA nad strategicznymi regionami obu Ameryk jak Kanał Panamski, tworząc w nich bazy wojskowe. Stany Zjednoczone jako pierwsze państwo demokratyczne na globie, główny zwycięzca w II wojnie światowej, wzięło na swe barki utrzymanie światowego pokoju i rozwój demokracji na wszystkich kontynentach. Przedsięwzięcie to trwa do dziś.Choć USA wniosły największy wkład w zwycięstwo, w utrzymanie światowego pokoju, już dawno posiały ziarno demokracji, jednak nie mogły sobie poradzić z rosnącym wewnętrznie rasizmem. Skierowany przeciwko czarnej ludności, przybierał szczególnie drastyczne formy na południu kraju. Tu właśnie z pełną agresją i bezwzględnością działały terrorystyczne bojówki Ku-Klux-Klanu. W końcowych 40-tych i 50-tych minionego wieku, za prezydentury Hary Trumana, Dwighta Eisenhowera powstawały w Stanach oddolnie, postępowe ruchy społeczne, szczególnie ogarniające amerykańską młodzież. Zadaniem ich była walka z przestarzałym sposobem myślenia konserwatywnej części amerykańskiego społeczeństwa. Ogarnęły swoim wpływem, w sposób szczególnie widoczny, dziedziny życia kulturalnego jak:

LITERATURA
John Salinger „Buszujący w zbożu”.

F I L M

James Dean - Na wschód od Edenu

James Dean „Na wschód od Edenu” „Buntownik bez powodu”, „Olbrzym”, Marlon Brando „Dziki”.

MUZYKA

DJ Radia Cleavland Alan Freed

Amerykańska jako najbogatsza na świecie, w której zawarte są wszystkie style, nurty i formy muzyczne - kowbojskie piosenki, muzyka country, rock-a-billy, gospel, jazz, dixland, blues (czarny i biały), doo woop, soul, rhythm’n’blues – przenikające się wzajemnie jak osmoza (określenia tego użyła Priscilla Presley, żona Elvisa) tworząc tęczowy melanż muzyczny. Na początku lat 50-tych XX wieku „ojciec” wszystkich disc jockeyów amerykańskiego radia ALAN FREED, dokonał rzeczy wielkiej i zasadniczej. Wymyślił i wypowiedział w Radio Cleveland termin Rock & Roll.

Termin ten uporządkował, usystematyzował i ogarnął w jedną całość wszystkie formy i style amerykańskiej muzyki. Stał się synonimem WOLNOŚCI, przyczyniając się do światowego rozpadu, w sposób ewolucyjny, wszystkich totalitaryzmów jak rasizm, nazizm, komunizm, faszyzm. W drugiej połowie lat 50-tych, z dużymi kłopotami pokonując ocean Atlantycki, Rock’n’Roll „przypłynął” na kontynent europejski. Również za „żelazną kurtynę”, także do Polski i do mojego miasta. By ocalić od zapomnienia – CZAS, MIEJSCA, LUDZI – chciałbym w tej książce opowiedzieć w sposób SUBIEKTYWNY o tamtych latach, o wspaniałych ludziach, o mojej przygodzie z rock’n’rollem, o cudownych, znaczących miejscach mojego ukochanego Tomaszowa Maz.

„Nadszedł już czas, najwyższy czas

nienawiść zniszczyć w sobie”

Czesław Niemen

Antoni Malewski urodził się w sierpniu 1945 roku w Tomaszowie Mazowieckim, w którym mieszka do dziś. Pochodzi z robotniczej rodziny włókniarzy. Jego mama była tkaczką, a ojciec przędzarzem i farbiarzem. W związku z ogromną fascynacją rock'n'rollem, z wielkimi kłopotami ukończył Technikum Mechaniczne i Studium Pedagogiczne. Sześć lat pracował w szkole zawodowej jako nauczyciel. Dziś jest emerytem. O swoim dzieciństwie i młodości opowiedział w książkach „Moje miasto w rock’n’rollowym widzie”, „A jednak Rock’n’Roll”, „Rodzina Literacka ‘62”, a ostatnio w „Subiektywnej historii Rock’n’Rolla w Tomaszowie Mazowieckim” - książce, która zajęła trzecie miejsce w V Edycji Wspomnień Miłośników Rock’n’Rolla zorganizowanych w Sopocie przez Fundację Sopockie Korzenie.